آنالیز RAMAN
برهمکنش نور با ماده در ناحیه زیر قرمز میتواند به دو صورت جذب و پراکندگی انجام گیرد. این دو پدیده اساس شناسایی و اندازهگیری ترکیبات به دو روش طیف نورسنجی جذبی زیرقرمز و پراکندگی رامان را تشکیل میدهند.
در سالیان اخیر پیشرفت تکنیکهای لیزری موجب بررسی بیشتر در مورد اثر رامان و کشف تعدادی از پدیدههای مرتبط به آن شده است. با توجه به تواناییهای لیزر از جمله قابلیت تشدید، تمرکز و اهمیت این خواص در رابطه با پدیده رامان، لیزر به عنوان منبع مناسبی برای طیف سنجی رامان به شمار میرود. در این روش عموماً از لیزرهای آرگون و کریپتون استفاده میشود. (چون موج پیوسته بالایی دارند). البته اغلب لیزرهای رنگینهای قابل تنظیم در پراکندگی رامان به کار برده میشوند.
طرح سادهای از یک طیف بین لیزری رامان در شکل زیر نشان داده شده است
کاربردها
طیف سنجی رامان برای شناسایی ساختار مولکولی بسیار مناسب است با این روش تعیین فرکانسهای چرخشی و ارتعاشی مولکول، ارزیابی هندسی و حتی تقارن مولکولها امکان پذیر است. در برخی موارد که امکان تعیین ساختار مولکولی وجود ندارد، میتوان با تکیه بر فرکانسهای ثبت شده، قرار گرفتن اتمها در یک مولکول را بررسی کرد. اطلاعاتی که توسط طیف سنجی مادون قرمز و رامان به دست میآید، بسیار مشابه هستند. به تازگی ساختار پیچیده مولکولهای زیستی با طیف سنجی رامان تعیین شده است. طیف رامان اطلاعات با ارزشی را نیز در زمینه فیزیک حالت جامد ارائه میکند. چون طیف سنجی رامان را میتوان به راحتی برای مطالعه اجزاء و گروههای شیمیائی در محیط آب به کاربرده استفاده از این تکنیک در مطالعه موجودات زنده از اهمیت خاصی برخوردار است.
برخی از کاربردهای مهم طیف سنجی رامان عبارتست از:
شناسائی و جداسازی برخی از ترکیبات آلی و معدنی
تعیین ساختار شیمیائی ترکیبات
تعیین شرایط مرزی برای میدان الکتریکی در نزدیکی سطح
با استفاده از طیف سنج رامان برای آنالیز ذرات نانومقیاس برخی از ملکولهای آلی و نانو کریستالهای و نانو تیوپ کربن می توان استفاده نمود.
برای تعیین قطر کربن و کایرالیته کربن (کربن کایرال، کربنی است که چهار گروه اتم متصل به آن متفاوت باشد) و تعیین قطر نانو ذرات معدنی می توان از طیف سنج رامان استفاده نمود.
مشخصات میکروسکوپ رامان
شرکت تولید کننده: تکسان Teksan